เป็นหวัดควรกินอะไร มีวิธีป้องกันหวัดได้อย่างไรบ้าง?
เราทุกคนล้วนเคยมีอาการหวัดหรือเป็นไข้ รวมถึงอาการปวดเมื่อย คัดจมูก จมูกอุดตัน ไอ จาม เจ็บคอ หรือการติดเชื้อไวรัสบริเวณทางเดินหายใจส่วนต้น เช่น จมูก คอ ไซนัส และกล่องเสียง ความจริงแล้วทราบหรือไม่ว่า ไข้หวัดเป็นโรคที่พบบ่อยที่สุดในมนุษย์ โดยในแต่ละปีมีผู้ป่วยโรคติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ (โรคไข้หวัดใหญ่) ในระดับรุนแรงประมาณ 3 ถึง 5 ล้านคนเลยทีเดียว
การตอบสนองของภูมิคุ้มกันร่างกายต่อไข้หวัด
เมื่อร่างกายได้รับเชื้อไวรัสหรือมีการติดเชื้อหวัด ระบบภูมิคุ้มกันของคุณจะเพิ่มการป้องกันเพื่อต่อสู้กับเชื้อโรค (จุลินทรีย์ก่อโรค) ซึ่งจะส่งผลให้ร่างกายของคุณมีอุณหภูมิสูงขึ้นเพื่อต่อสู้กับการติดเชื้อ ซึ่งถ้าหากร่างกายของเรามีภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงก็จะช่วยเร่งการฟื้นตัวจากอาการหวัดและช่วยลดภาวะแทรกซ้อนของระบบทางเดินหายใจจากการติดเชื้อไวรัสได้
หลีกเลี่ยงการเป็นหวัด ต้องกินอะไร? ทำอย่างไรได้บ้าง?
ถึงแม้ว่าการหลีกเลี่ยงกับเชื้อไวรัสจะทำได้ยาก แต่เรามีวิธีง่าย ๆ ในการป้องกันตนเอง และเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ และลดอาการไข้หวัดที่รุนแรงได้อีกด้วย
-
การรับประทานอาหารที่ต่อสุขภาพ ซึ่งเป็นอาหารแก้หวัด หรืออาหารที่เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกายในปริมาณที่สมดุล ถือเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมให้เรามีสุขภาพดี โดยโภชนาการที่ดีควรประกอบด้วย การรับประทานผลไม้และผักสีเขียวทุกวัน เพราะเป็นอาหารที่มีวิตามินสูงซึ่งมีส่วนช่วยป้องกันหวัดได้เป็นอย่างดี
นอกจากนี้ ยังสามารถรับประทานขนมปังโฮลเกรน รับประทานซีเรียลนมในปริมาณปานกลาง และรับประทานเนื้อสัตว์และปลาในปริมาณเล็กน้อย เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารอย่างครบถ้วน และส่งเสริมให้ภูมิคุ้มกันสามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
-
วิตามินและแร่ธาตุ : การรับประทานอาหารที่สมดุลและเหมาะสมต่อสุขภาพ จะทำให้ร่างกายได้รับวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็นอย่างเพียงพอ เพื่อให้แน่ใจว่าร่างกายของคุณมีสิ่งที่จำเป็นในการรักษาระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงและสมบูรณ์
สำหรับคนที่เป็นหวัดบ่อยแต่ไม่แน่ใจว่าควรกินวิตามินอะไรดี วิตามินซีกับการป้องกันหวัด นับว่าเป็นคำตอบที่ถูกต้อง และใช้ได้จริง เพราะวิตามินซีมีส่วนช่วยเสริมสร้างการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ที่ช่วยต่อต้านไวรัส ปกป้องเราจากโรคไข้หวัดนั่นเอง -
การฉีดวัคซีน : ทุกคนที่อายุ 6 เดือนขึ้นไปสามารถรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ได้ทุกปี แต่หากคุณมีอาการแพ้หรืออาการอื่น ๆ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน
-
การมีสุขอนามัยที่ดี (Hygiene) : วิธีป้องกันไข้หวัดมีกุญแจสำคัญในการลดความเสี่ยงในการเจ็บป่วย คือ การลดการสัมผัสกับเชื้อโรค การมีสุขอนามัยที่ดีจึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง หากคุณอยากมีสุขภาพแข็งแรงอยู่ตลอด คุณควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนสัมผัสอาหาร หรือรับประทานอาหาร รวมถึงก่อนใส่คอนแท็กต์เลนส์ หรือทำกิจกรรมอื่น ๆ ที่ต้องสัมผัสดวงตา ใบหน้า หรือปาก
-
เก็บรักษาของใช้ส่วนตัว : เนื่องจากไวรัสไข้หวัดใหญ่สามารถมีชีวิตได้นานถึง 24 ชั่วโมง ทำให้มีเวลามากพอที่จะแพร่เชื้อไปสู่คนหลายคน ดังนั้นคนป่วยคนเดียวสามารถแพร่เชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ไปสู่สมาชิกในครอบครัวหรือกลุ่มเพื่อนร่วมงานได้ คุณจึงไม่ควรแบ่งปันของใช้ส่วนตัว เช่น แปรงสีฟัน ผ้าขนหนู เสื้อผ้า เครื่องใช้ในการรับประทานอาหาร หรือแก้วน้ำ ร่วมกับผู้อื่น
-
การออกกำลังกาย : การออกกำลังกายเป็นประจำจะช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันของคุณแข็งแรง ช่วยคลายความเครียด ลดการอักเสบในร่างกาย และยังมีส่วนช่วยให้เซลล์เม็ดเลือดขาวซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อได้
-
สร้างความผ่อนคลาย และนอนหลับให้เพียงพอ : ความเครียดทางจิตใจเรื้อรังสามารถส่งผลให้เกิดความเจ็บป่วยทางร่างกายได้ นั่นจึงเป็นเหตุผลที่คุณควรหลีกเลี่ยงความเครียด ฝึกจิตใจให้สงบ และผ่อนคลาย เพื่อการนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ ซึ่งจะช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของคุณ และช่วยให้สุขภาพโดยรวมของคุณดีขึ้น
ทำอย่างไรเมื่อป่วยเป็นหวัด และควรกินอะไร?
เวลาเป็นไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ นอกจากการไปพบแพทย์หรือรับการรักษาที่โรงพยาบาล คุณหมอจะแนะนำวิธีการรักษาและให้ยาที่เหมาะสม คุณก็สามารถปฏิบัติตามวิธีต่อไปนี้ได้ เพื่อบรรเทาอาการไข้หวัด และช่วยให้ร่างกายของคุณต่อสู้กับความเจ็บป่วยได้อย่างเต็มที่
- อยู่บ้านและพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันของคุณทำงานได้อย่างเป็นปกติ และหลีกเลี่ยงการแพร่กระจายไวรัสไปยังครอบครัวหรือเพื่อนร่วมงาน
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ คุณสามารถดื่มน้ำผลไม้ ซุปไก่ หรือจะดื่มเครื่องดื่มเกลือแร่ก็ได้ เพราะร่างกายของคุณต้องการของเหลวเพื่อป้องกันอาการคัดจมูก จมูกอุดตัน ไอ จาม เจ็บคอ
- เพิ่มความชื้นภายในบ้าน ด้วยเครื่องเพิ่มความชื้นในอากาศ เพราะไอน้ำจะช่วยยับยั้งเชื้อไวรัสในอากาศ ขับเสมหะ และช่วยบรรเทาการหายใจลำบากได้
- หากคุณเป็นหวัดการกินวิตามินซี ก็มีส่วนช่วยบรรเทาและลดระยเวลาของการเจ็บป่วยลงได้ และยังเสริมสร้างความแข็งแรงให้แก่ภูมิคุ้มกันของคุณได้อีกด้วย
แหล่งอ้างอิง :
1. Eccles, Ronald; Weber, Olaf (2009). Common cold. Basel: Birkhäuser. p. 3. ISBN 978-3-7643-9894-1. Archived from the original on 8 May 2016.
2. Nguyen HH et al, What is the global incidence of influenza?
https://www.medscape.com/answers/219557-3459/what-is-the-global-incidence-ofinfluenza#:~:text=The%20duration%20and%20severity%20of,about%20250%2C000%20to%20500%2C000%20deaths.
3. How to prevent infections. Harvard Medical School, 2016. (Accessed 10/02/2020, at https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/how-to-prevent-infections.)
4. Gombart AF, Pierre A, Maggini S. A Review of Micronutrients and the Immune System-Working in Harmony to Reduce the Risk of Infection. Nutrients 2020;12.
ระบบภูมิคุ้มกัน สิ่งสำคัญที่ควรใส่ใจ
โดยธรรมชาติแล้ว ร่างกายของมนุษย์มีระบบภูมิคุ้มกัน (Immune system) ที่คอยช่วยในการป้องกันเชื้อแบคทีเรียและไวรัสต่าง ๆ ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของโรคหวัด โดยระบบภูมิคุ้มกันประกอบด้วยกลไกป้องกันสามประการหลัก ๆ คือ ระบบห่อหุ้มร่างกาย (Physical Barriers) เช่นผิวหนังและเยื่อบุ เซลล์เม็ดเลือดขาว และแอนติบอดี การมีระบบภูมิคุ้มกันที่ดี ซึ่งเริ่มต้นจากการรับประทานอาหารครบ 5 หมู่และได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ จึงจำเป็นต่อสุขภาพและการทำงานของระบบต่าง ๆ ที่ซับซ้อนของร่างกาย
เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
ศึกษาข้อมูลจากบทความที่เป็นประโยชน์ได้ที่นี่