รู้ทันภาวะความเครียด พร้อมแนะนำอาหารเสริมคลายเครียด
ในปัจจุบัน ผู้คนเผชิญกับความเครียดได้ง่ายจากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นงาน ครอบครัว ความสัมพันธ์ หรือปัญหาส่วนตัว ส่งผลให้ภาวะความเครียดส่งผลต่อสุขภาพทั้งด้านร่างกายและจิตใจได้ง่าย โดยเราอาจไม่รู้ตัว
ในบทความนี้ ขอชวนทุกคนมาทำความเข้าใจภาวะความเครียด รู้ทันสัญญาณเตือน และวิธีจัดการกับความเครียดอย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมแนะนำอาหารบำรุงสมองที่มีประสิทธิภาพคลายเครียดได้ดี
ความเครียดและผลกระทบต่อสุขภาพ
ความเครียด (Stress) คือ ภาวะของอารมณ์หรือความรู้สึกต่อสถานการณ์ที่ท้าทาย กดดัน หรือคุกคาม ที่อยู่รอบตัวในชีวิตประจำวันของเรา เช่น ปัญหาจากงาน ความสัมพันธ์ การเงิน สุขภาพ หรือแม้แต่สภาพแวดล้อม
โดยปกติแล้ว ความเครียดเป็นสิ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่ในบางครั้ง หากรู้สึกเครียดสะสมหรือเกิดอาการเครียดรุนแรง ก็มักจะส่งผลต่อสุขภาพจิตและสุขภาพร่างกายได้
ความเครียดมีอาการอย่างไร?
- รู้สึกไม่สบายใจ ลำบากใจ
- หงุดหงิด ฉุนเฉียว
- กังวล วิตกกังวล
- นอนไม่หลับ อ่อนเพลีย
- ปวดหัว ปวดท้อง
เครียดมากไป ส่งผลอย่างไรต่อร่างกาย ?
อาการของความเครียดแต่ละคนอาจแสดงออกมาไม่เหมือนกัน แต่ถ้าหากมีความเครียดมากเกินไป จะส่งผลเสียต่อร่างกายดังนี้
- ทางจิตใจ : ขาดสมาธิ ซึมเศร้า อารมณ์แปรปรวน วิตกกังวล ไปจนถึงตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ ได้ลำบากขึ้น
- ทางร่างกาย : ปวดศีรษะ ปวดเมื่อย ท้องผูก ท้องอืด นอนไม่หลับ ในบางกรณีอาจมีพฤติกรรมแปลก ๆ เช่น ไม่สามารถอยู่นิ่ง ๆ ได้ อาการผุดลุกผุดนั่ง นั่งไม่ติดที่ กัดฟัน กัดเล็บ กระทืบเท้า
ถึงอย่างไรก็ตาม อาการเหล่านี้จะดีขึ้นเมื่อสาเหตุความเครียดผ่านไป รวมถึงมีวิธีจัดการกับความเครียดที่ดี หรือกินอาหารบำรุงสมอง ช่วยคลายเครียด จะทำให้จิตใจและร่างกายกลับมาอยู่ในสภาวะปกติ และมีความเป็นอยู่โดยรวมที่ดีขึ้นได้
วิธีจัดการกับความเครียด
ความเครียดสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ หากเรามีวิธีจัดการที่เหมาะสมกับตัวเองก็สามารถช่วยบรรเทาความเครียดเหล่านั้นให้ดีขึ้นได้ โดยขอแนะนำดังนี้
- การออกกำลังกาย ช่วยให้ร่างกายหลั่งสารเอ็นดอร์ฟิน (Endorphin) ที่ช่วยให้อารมณ์ดี ผ่อนคลาย และลดความเครียด
- ฝึกสมาธิ ช่วยให้ใจสงบ ลดความคิดฟุ้งซ่าน เพิ่มการจดจ่อกับปัจจุบัน
- เทคนิคการผ่อนคลาย มีหลายรูปแบบ เช่น โยคะ นวด ฟังเพลง กลิ่นหอม การอาบน้ำอุ่น
- พักผ่อนให้เพียงพอ นอนหลับ 7-8 ชั่วโมงต่อวัน
- พูดคุย เพื่อระบายความรู้สึกกับคนสนิท ครอบครัว เพื่อน หรือผู้เชี่ยวชาญ
- กินอาหารที่มีประโยชน์ เน้นอาหารให้ครบ 5 หมู่ ผักผลไม้ หรืออาหารเสริมคลายเครียด เช่น วิตามินบี แมกนีเซียม หรือกรดไขมันโอเมกา 3
วิตามินและแร่ธาตุที่สำคัญสำหรับการลดความเครียด
รู้หรือไม่ วิตามินและแร่ธาตุบางชนิด มีคุณประโยชน์เป็นอาหารเสริมลดความเครียด ช่วยปรับฮอร์โมนในร่างกาย ให้สมดุลได้ โดยมีวิตามินและแร่ธาตุที่โดดเด่น ดังนี้
แมกนีเซียม
แมกนีเซียม (Magnesium) เป็นแร่ธาตุที่สำคัญต่อการทำงานของเซลล์ระบบประสาท กระตุ้นการทำงานของเซลล์สมอง ช่วยเพิ่มการผ่อนคลาย ลดความเครียด ความวิตกกังวล รวมถึงช่วยให้หลับลึก นอนหลับได้สนิทเพิ่มมากขึ้น
วิตามินบีรวม
วิตามินบีรวม (Vitamin B)ได้แก่ วิตามินบี 1-3-5-6-12 เป็นอีกสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อระบบประสาทและสมอง ช่วยเพิ่มสมาธิ ความจำ บรรเทาอาการหงุดหงิด วิตกกังวล ที่สำคัญช่วยลดความเครียดที่เป็นจุดเริ่มต้นของโรคซึมเศร้าได้ จึงเป็นหนึ่งในอาหารเสริมสำหรับโรคซึมเศร้าด้วย
กรดไขมันโอเมกา 3
กรดไขมันโอเมกา 3 (Omega 3) เป็นสารอาหารที่ช่วยเพิ่มสารเซโรโทนิน (Serotonin) หรือสารแห่งความสุข ที่ช่วยให้อารมณ์ดี จิตใจสงบ มีสมาธิ ป้องกันความเครียด การเกิดโรคซึมเศร้า นอนไม่หลับ
อัชวากานดา
อัชวากานดา (Ashwagandha) หรือโสมอินเดีย เป็นสารที่ช่วยให้ร่างกายจัดการความเครียดและปรับสมดุลระดับฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) ที่ช่วยลดระดับความเครียด และคลายความวิตกกังวล
แอล-ธีอะนีน
แอล-ธีอะนีน (L-Theanine) เป็นกรดอะมิโนชนิดหนึ่งที่พบได้ในชาเขียว มีคุณประโยชน์ช่วยลดการทำงานของเซลล์ประสาทในระบบประสาทลง ทำให้สมองผ่อนคลาย ลดความเครียด ทำให้จิตใจสงบ สดชื่น และมีความจำที่ดีขึ้น
โพรไบโอติกส์
โพรไบโอติกส์ (Probiotics) เป็นจุลินทรีย์ที่มีขนาดเล็กชนิดดี ที่นอกจากช่วยในเรื่องของสุขภาพของลำไส้ที่ดีแล้ว ยังมีส่วนช่วยให้อารมณ์และความจำดีขึ้น และช่วยลดความเครียด ความวิตกกังวลได้
วิธีเลือกกินอาหารเสริมให้ปลอดภัย
การเลือกกินอาหารเสริมลดความเครียดเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยเสริมสร้างสุขภาพที่ดี ช่วยบรรเทาอาการเครียดได้ แต่ต้องเลือกกินให้เหมาะสมและปลอดภัย โดยสามารถปฏิบัติตามได้ดังนี้
- เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีฉลากและกรรมวิธีผลิตที่ได้มาตรฐาน เช่น มีเครื่องหมาย อย.
- เลือกซื้อจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ เก็บรักษาให้ถูกวิธี
- ไม่ควรบริโภคเกินขนาดที่แนะนำ เพราะอาจได้รับสารออกฤทธิ์มากเกินไป
- หยุดรับประทานทันทีหากมีอาการผิดปกติ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ ปวดท้อง แล้วควรปรึกษาแพทย์ทันที
สำหรับคนที่อยู่ในภาวะเครียด สามารถเข้ารับการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ หรือแพทย์เฉพาะทาง เพื่อได้รับคำแนะนำ และเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีความเหมาะสม ปลอดภัยมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะสตรีมีครรภ์หรือให้นมบุตร ผู้สูงอายุ และบุคคลที่มีภาวะสุขภาพเรื้อรัง
ข้อมูลอ้างอิง
- ระวัง! เครียดมาก เสี่ยงเป็นหลายโรค . สืบค้นเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2567 จาก https://www.sikarin.com/health/โรคที่มาพร้อมความเครีย
- ความเครียดมีอาการอย่างไร ? แบบไหนที่อันตรายต้องรีบพบแพทย์ . สืบค้นเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2567 จาก https://phyathai3hospital.com/home/ความเครียด/
- คัมภีร์การรับประทานวิตามินและแร่ธาตุเพื่อสุขภาพคนวัยทำงาน นอนน้อย เครียด และติดหวาน (ตอนที่ 4). สืบค้นเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2567 จาก https://dmh.go.th/news/view.asp?id=2522